Giới thiệu
Đối với các bạn học sinh lớp 9, việc hiểu rõ về nghĩa tường minh và hàm ý là rất quan trọng để có thể soạn văn dễ dàng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tiếp tục khám phá về nghĩa tường minh và hàm ý, những điều kiện sử dụng và cách nhận biết chúng. Hãy cùng tìm hiểu thêm nhé!
Soạn bài Nghĩa Tường Minh và Hàm ý (Tiếp theo)
I. Điều kiện sử dụng hàm ý
-
Cách sử dụng hàm ý thông qua câu in đậm “con chỉ được ăn ở nhà bữa này thôi”. Nghĩa tường minh của câu này là từ hôm sau con không được ăn ở nhà. Tuy nhiên, câu này cũng chứa hàm ý rằng con đã bị bán cho nhà cụ Nghị thôn Đoài.
-
Mức độ hàm ý có thể thấp hơn ở câu thứ hai, nhưng người nghe cũng có thể hiểu được ý người nói dễ dàng hơn. Ví dụ như trong lời mẹ nói khi “giãy nảy”, “liệng củ khoai vào rổ và òa lên khóc”, “u bán con thật đấy ư?”.
Luyện tập
Bài 1 (trang 91 sgk ngữ văn 9 tập 2)
a. “Chè đã ngấm rồi đấy”. Hàm ý của câu này là mời bác vào uống nước.
b. “Chúng tôi cần phải bán các thứ này đi để…”. Hàm ý của câu này là chúng tôi không thể cho những thứ này đi được.
c. Cả hai câu của Thúy Kiều đều chứa hàm ý, người nghe là Hoạn Thư.
- “Tiểu thư cũng có bây giờ đến đây!”: Người quyền uy, quý phái như tiểu thư mà cũng có lúc phải tới đây (ý giễu cợt, mỉa mai).
- “Càng cay nghiệt lắm càng oan trái nhiều”: Sự cảnh báo trước hình phạt thích đáng cho kẻ cay nghiệt như Hoạn Thư.
Câu 2 (trang 92 sgk ngữ văn 9 tập 2)
Câu nói “cơm sôi rồi, nhão bây giờ!” hàm ý rằng chắt giùm nước để cơm không bị nhão. Bé Thu nói hàm ý vì không chịu gọi ông Sáu là ba, và vì tính cách bướng bỉnh của bé Thu.
Tuy nhiên, việc sử dụng hàm ý trong trường hợp này không hiệu quả vì người nghe không tiếp nhận, từ chối cô lập bằng cách “ngồi im” vờ như không nghe thấy.
Câu 3 (trang 92 sgk ngữ văn 9 tập 2)
Một số lời nói chứa hàm ẩn trong trường hợp:
- Tiếc quá, ngày mai tớ có tiết kiểm tra cuối kì.
- Mai tớ đi thăm bạn ốm rồi, để dịp khác tớ về với cậu nhé.
Câu 4 (Trang 92 sgk ngữ văn 9 tập 2)
Qua sự so sánh của Lỗ Tấn, chúng ta có thể nhận ra hàm ý rằng tuy hi vọng chưa biết thực hư thế nào, nhưng nếu cố gắng thực hiện thì có thể đạt được.
Câu 5 (trang 92 sgk ngữ văn 9 tập 2)
a. Các câu có hàm ý mời mọc:
- “Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc”.
- “Bọn tớ ca hát từ sáng sớm đến hoàng hôn. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc”.
Câu có hàm ý từ chối:
- “Mẹ mình đang đợi ở nhà”.
- “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”
Đồng thời, có thể viết thêm câu có hàm ý mời mọc rõ hơn:
- “Có ai muốn chơi cùng bọn tớ không đấy?”
- “Chơi với bọn tớ rất tuyệt!”
Săn SALE shopee tháng này
-
Đồ dùng học tập giá rẻ
-
Sữa dưỡng thể Vaseline chỉ hơn 40k/chai
-
Tsubaki 199k/3 chai
-
L’Oreal mua 1 tặng 3
-
Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán, Văn, Anh lớp 9 có đáp án.
Chúng tôi cập nhật thông tin mới nhanh chóng và chính xác về ẩm thực, phong thủy, công nghệ, giáo dục, làm đẹp,… liên tục 24/7 tại sara.edu.vn.
Đọc thêm các bài viết thú vị trên sara.edu.vn.
